Το Χριστόψωμο δεν είναι απλά μια συνταγή που την κάνουν οι νοικοκυρές αλλά ένα έθιμο που μένει αναλλοίωτο τα τελευταία χρόνια.
Το Χριστόψωμο είναι η κουλούρα που τα σπίτια ετοιμάζουν 2-3 ημέρες πριν τα Χριστούγεννα.
Το Χριστόψωμο είναι αφιερωμένο ειδικά για τη μεγάλη αυτή θρησκευτική γιορτή.
Η μόνη διαφορά με τα άλλα ψωμιά είναι ο πλούσιος του στολισμός με διάφορα κεντήματα.
Χριστόψωμο: Το έθιμο
Στην Καστοριά οι γυναίκες αποτυπώνουν και τα πέντε τους δάχτυλα, πάνω στο ψωμί, και λένε στα μικρά παιδιά πως ο Χριστός κατέβηκε στο φούρνο και το ευλόγησε.
Στο Μιχαλίτσι της Μικράς Ασίας, το χριστουγεννιάτικο ψωμί ονομαζόταν Χριστός.
Στη Κομοτηνή, το χριστόψωμο ονομάζεται παράς γιατί μέσα έχουν βάλει ένα νόμισμα ενώ στην Κύπρο το χριστόψωμο είναι γνωστό ως γεννόπιττα, δηλαδή η πίτα των (Χριστου)γέννων.
Επίσης σε πολλά μέρη της Ελλάδας παρασκευάζουν κουλούρες τα «Χριστοκούλουρα» που μοιάζουν με τα Χριστόψωμα, είναι όμως μικρότερα, τα οποία και κρεμούν δίπλα στα εικονίσματα για όλο το έτος ενισχύοντας τις ευχές της οικογένειας.
Εύκολη συνταγή για Χριστόψωμο
Θα χρειαστούμε τα παρακάτω για να φτιάξουμε το παραδοσιακό Χριστόψωμο:
– 1 κιλό αλεύρι για όλες τις χρήσεις
– 2 φακελάκια μαγιά
– 1/2 κ.γλ. αλάτι, 2 κ.γλ. ζάχαρη
– 2 κ.σ. γλυκάνισο
– 3-4 κομματάκια μαστίχα θρυμματισμένη
– 1/2 κ.γλ. μαχλέπι σκόνη
– λίγο σουσάμι, λίγο βούτυρο και αλεύρι για το ταψί μας.
Εκτέλεση:
Βράζουμε το γλυκάνισο με δυο φλιτζάνια νερό και κρατάμε το ζουμί.
Σε μια λεκάνη ρίχνουμε το αλεύρι και κάνουμε μια λακουβίτσα στο κέντρο. Ρίχνουμε τη μαγιά, το αλάτι και τη ζάχαρη, προσθέτουμε τη μαστίχα και το μαχλέπι και σιγά σιγά το νερό του γλυκάνισου.
Ζυμώνουμε απαλά μέχρι να έχουμε μια ζύμη ελαστική, να μην κολλάει στα χέρια. Αν είναι πολύ σφιχτή ίσως χρειαστεί να προσθέσετε λίγο νεράκι ακόμη. Αφήνουμε τη ζύμη μας σε ζεστό μέρος να φουσκώσει.
Στη συνέχεια βουτυρώνουμε ένα ταψάκι και το αλευρώνουμε τινάζοντας να φύγει η περισσή ποσότητα.
Βάζουμε μέσα τη ζύμη μας και με λίγο ζυμάρι που έχουμε κρατήσει φτιάχνουμε δύο κορδόνια τα οποία τοποθετούμε πάνω στο ψωμί σε σχήμα Σταυρού.
Στολίζουμε με καρύδια ή αμύγδαλα, πασπαλίζουμε με το σουσάμι και βάζουμε να ψηθεί σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς για περίπου μια ώρα.
Την ημέρα των Χριστουγέννων, κατά τη διάρκεια του μεσημεριανού γεύματος, ο νοικοκύρης του σπιτιού παίρνει το χριστόψωμο, το σταυρώνει, το κόβει και το μοιράζει σε όλη την οικογένεια του και σε όσους παρευρίσκονται στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Πολλοί παρομοιάζουν την διαδικασία αυτή, με το μυστήριο της Θείας κοινωνίας.