Το εθνικό πένθος ορίζεται από την εκάστοτε κυβέρνηση και σε ορισμένες περιπτώσεις είναι αργία.
Εθνικό πένθος μπορεί να προκηρυχθεί από τον θάνατο ανθρώπων όπως είχε γίνει στο Μάτι ή μιας σημαντικής προσωπικότητας, όπως όταν έφυγε ο Μίκης Θεοδωράκης.
Με αφορμή τον θάνατο της Φώφη Γεννηματά, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, αποφάσισε να κηρυχθεί την Τετάρτη τριήμερο εθνικό πένθος.
Το κράτος όταν υπάρχει εθνικό πένθος, αποφασίζει σε ορισμένες περιπτώσεις το κλείσιμο δημοσίων υπηρεσιών, ενώ οι σημαίες είναι μεσίστιες.
Με λίγα λόγια, το κράτος για τρεις μέρες αποφασίζει να κλείσουν κάποιες δημόσιες υπηρεσίες, να είναι οι σημαίες σε μεσίστια μορφή καθώς και την αναστολή των δημοσίων εορταστικών εκδηλώσεων.
Άλλες συμβολικές κινήσεις περιλαμβάνουν την τήρηση ενός λεπτού σιγής σε συναθροίσεις ή συγκεντρώσεις.